یکی از مقولاتی که معاشرتهای مختلف افراد را تضمین میکند مقوله «صمیمیت» است. صمیمیت در شکلهای مختلف بر حسب نوع تعامل فرد با دیگران شکل میگیرد و آرامش و اطمینان خاطری که از آن پدید میآید، سبب گرایش فراوان مردم به تشکیل این مقوله است. البته در این نوشته در صدد تحلیل صمیمیت و تشریح آن نیستیم و إنشاء الله در نوشتههای بعدی بدان خواهیم پرداخت. روی سخن این نوشتار بررسی اخلاقی اتفاقاتی است که در اثر ایجاد صمیمیت بین دو یا چند نفر شکل میگیرد. از آنجا که اتفاقات متعدد و فراوانی را میتوان در روابط افراد صمیمی مشاهده کرد و تصور نمود، ما تنها به یک مصداق آن که درد و دلهای خصوصی باشد اشاره میکنیم.
درد و دل کردن یکی از رفتارهای انسانی است که در بسیاری از موارد موجب آرامش شده، سبکی روحی و روانی گوینده را به دنبال میآورد. اصولاً در بسیاری از موقعیتهایی که درد ودل نامگذاری میشوند، گوینده یا گویندگان به دنبال حل مشکل خود نیستند یا دستکم هدف اصلیشان نیست. در دل این گفتگوهای صمیمانه بدون تردید بعضاً راهحلهای خوبی مطرح میشود و به طور کلی اتفاقات مناسبی رقم میخورد اما بعضاً اتفاقات و صحبتهایی به میان میآید که از نگاه اخلاقی نمیتوان بر آنها مهر تأیید کوبید. به عنوان نمونه دوستی که از همسر خود نزد یک دوست صمیمی گلایه میکند و برخی از اسرارهای رفتاری او را بازگو میکند، یا نسبتهای غیرقابل سنجشی به برخی از اطرافیان خود میدهد که ممکن است مخاطب وی با برخی از آنها تعامل و معاشرت داشته است، از نظر اخلاقی مناسب به نظر نمیرسد و در ادبیات دینی ما عناوینی چون غیبت و تهمت بر آن بار میشود.
البته باز هم همانند نوشتههای پیشین تأکید میشود که
اتخاذ نظریه فلسفه اخلاقی در جواز یا ممنوعیت مثالهای فوقالذکر بسیار تأثیرگذار
است. نمونه دیگر این موارد در جایی است که
وقایع یک گفتگوی صمیمانه از سوی مخاطب علیرغم صراحت گوینده به مخفی ماندن گفتگو
یا طبق قانون نانوشته گفتگوهای صمیمانه مبنی بر عدمطرح آن از سوی مخاطب، به فرد
صمیمی دیگری نظیر همسر یا مادر مخاطب منتقل میشود.
شایان ذکر است که برخی از مواقع زنجیر گفتگوهای صمیمانه تشکیل میشود به این صورت که مخاطب یک درد و دل که خود دچار آشفتگی و پریشانی شده، برای رهایی از این مسئله و پیجویی آرامش و سبکی روحی به دامان یک فرد صمیمی پناه آورده و ممکن همین رفتار پس از این از سوی آن فرد صمیمی زنجیرهوار ادامه یابد.
به نظر میرسد که استقامت روحی افراد در این زمینه بسیار نقشآفرین باشد و هر کس از نظر روحی توانمندتر باشد ، تخطیهای او در گفتگوی صمیمانه نیز کمتر است. البته ذکر این نکته ضروری است که گام نخست در درد و دلهای خصوصی ابراز همدردی و شنوایی متناسب است که این رفتار اخلاقی را همه مخاطبان این درد و دل ها برای ثمربخش بودن گفتگو بهتر است رعایت کنند. اما گامهای بعدی آن که غالباً ارائه راهکارهای مختلف است باید با احتیاط و دقت خاصی دنبال شود و بهتر است که اگر کسی با اصول و اسلوب مشاوره آشنایی ندارد از وورد به این مرحله بپرهیزد و گوینده را به سوی افراد کاردان و خبره رهنمون سازد. چه بسا که این عدم آشنایی با مشاوره، زندگی فرد مقابل و داشتههای او را مورد مخاطره شدید قرار دهد.
- ۰ نظر
- ۲۳ اسفند ۹۳ ، ۱۶:۱۸